E weidert Beispill ass déi Gréng National Beweegung, déi am Mee 1987 zu Téiteng an d’Liewe geruff ginn ass. Dës Vereenegung, déi kuerz dono nach just National Beweegung geheescht huet, war eng rietsextrem Partei. Bei den Nationalwahlen 1989 an 1994 ass si mat Lëschten ugetrueden, si konnt awer ni e Walerfolleg vermellen. 1999 huet kee méi vun dëser Partei geschwat.

Erënnere mer och un déi rietsextrem a rietspopulistesch SDV (Sozial Demokratesch Vollekspartei), déi am Abrëll 2015 an engem Bistro zu Dikrech gegrënnt gouf. Oder och nach un d’FELES (Federatioun Eist Land Eis Sprooch). Vun deenen zwou Parteien huet ee ganz séier näischt méi héieren.

2016 gouf zu Esch-Uelzecht déi Fräi Ökologesch Demokratesch Partei gegrënnt. Si huet sech als nei alternativ gréng Partei verstanen. Si ass am Ufank vun dësem Joer opgeléist ginn.

Net vergiesse sollt ee bei dëse Beispiller d’GLEI (Gréng Lëscht Ekologesch Initiativ) an d’GAP (Gréng Alternativ Partei), déi et säit 1983 gi sinn. Bei de Parlamentswalen 1994 hunn déi zwou Parteien eng Lëscht zesumme gemaach a schaffen zanter deem Joer ënner dem Numm déi gréng. An zu gudder Lescht erënnere mir och nach un den 1987 gegrënnten Aktiounscomité 5/6-Pensioun fir jiddwereen, dee säit dem Oktober 1993 a bis haut ënnert dem Numm ADR (Aktiounscomité fir Demokratie a Rentegerechtegkeet) als konservativ Partei besteet.

Zeréck an d’Geschicht: No dem Enn vum Éischte Weltkrich kënnt zu Lëtzebuerg eng méi revolutionär Stëmmung op. Net nëmmen, datt d’Dynastie a Fro gestallt gëtt a muench Bierger éischter gären an enger Republik an net méi an enger Monarchie liewe wollten, och si Stëmmen haart ginn, déi no méi Loun, méi sozial Sécherheet, no engem Achtstonnendag an och no engem allgemengen, méi demokratesche Walrecht fir Männer an awer och fir Frae gejaut hunn.

Ënner dem Drock vun de Bierger huet d’Regierung 1918 dat allgemengt Walrecht an och den Achtstonnendag ageféiert. Ee Joer dono hunn d‘Nationalwale stattfonnt. Dës Walen am Joer 1919 ginn als éischt wierklech demokratesch Walen zu Lëtzebuerg an d’Geschichtsbicher an. Ënner de Kandidate waren och véier Fraen, mee nëmmen d’Marguerite Thomas-Clement vun der sozialistescher Partei huet deemools de Sprong an d’Parlament geschafft. Si war vun 1919 bis 1928 déi éischt an och an all deene Joren déi eenzeg weiblech Deputéiert.

Tëschent 1931 an 1965 war d’Chamber dann erëm eng reng Männersaach. Et huet bis 1967 gedauert, bis datt fir d’éischte Kéier eng Fra e Ministeschposte kritt huet. Et war dëst d’Madeleine Frieden-Kinnen, d’Fra vum Unterrechts- a Staatsminister Pierre Frieden, deen 1959 gestuerwen war. An der nei forméierter CSV-LSAP-Regierung war si als CSV-Politikerin Staatssekretärin fir Familljen-, Jugend- an Unterrechtspolitik. No enger Regierungskris 1968 sinn Neiwale virgezu ginn. D’Madamm Frieden huet dunn de Ministère fir Famill, Jugend a sozial Solidaritéit iwwerholl. Si war och Kultur- a Kultusministesch.

Den 8. Oktober 2023 fannen déi nächst Parlamentswalen zu Lëtzebuerg statt. Wéi déi nächst Koalitioun ausgesi wäert, ass net gewosst. Um Owend vum zweete Sonndeg am Oktober wësse mer méi.

En Artikel vum Roger Infalt